Τετάρτη 9 Νοεμβρίου 2011

Οι οδύνες της μετάβασης

Τέλος των οικογενειών, που κυβέρνησαν τη χώρα κατά το μεγαλύτερο μέρος της μεταπολίτευσης, τέλος του φεουδαλισμού στην ελληνική πολιτική ζωή -για «ιδρυτικό φόνο» μιλούν οι νεοφροϊδιστές. Κι όλα αυτά λόγω της παραίτησης του Γ. Α. Παπανδρέου. Κι όμως οι πολιτικές «οικογένειες» εξακολουθούν να κυριαρχούν στην πολιτική σκηνή. Ασφαλώς, το τέλος σε αρχηγικό επίπεδο των πολιτικών γενεαλογικών «δέντρων» των Παπανδρέου και Καραμανλή παρέχει τη δυνατότητα για τον εκσυγχρονισμό του ελληνικού πολιτικού συστήματος, χωρίς όμως να συνιστούν και την αναγκαία συνθήκη προς τούτο. Μέχρι τώρα τα «ονόματα» των δύο οικογενειών ήταν φορτισμένα με πολιτική ιστορία, ιδέες και ταυτότητα. Γι’ αυτό και η σχετική προσωπολατρεία καθώς και η αταβιστική προσέγγιση της πολιτικής των κατιόντων. Με άλλα λόγια, τα οικογενειακά ονόματα και οι λέξεις-συνθήματα λειτουργούσαν μέχρι σήμερα ως φορείς ιδεών και με τη μεταφορική τους διάσταση, ως τελεστές γοητείας, που κινητοποιούσαν την κοινωνία. Υπ’ αυτή την οπτική ακόμα κι ένα όνομα, μία λέξη, όπως Παπανδρέου μπορούσε να αποτελέσει συμβολικό κεφάλαιο και να αξιοποιηθεί στο χρηματιστήριο της πολιτικής. Υπάρχει, λοιπόν, ένα ποιητικό παιγνίδι θανάτου και αναγέννησης, μία συνέχεια μέσω των κατόχων-κληρονόμων του συμβολικού κεφαλαίου του ονόματος. Όμως, η άγρια κρίση εξαέρωσε την πολιτική αξία(φούσκα) του ονόματος ως συμβολικού κεφαλαίου.
Τώρα το ελληνικό πολιτικό σύστημα οφείλει να παράξει ιδέες, που κινητοποιούν, και λέξεις, που γοητεύουν, χωρίς το όχημα των μεγάλων ονομάτων, χωρίς τους ιεροφάντες της πολιτικής και τις περίφημες απαγορεύσεις των ιερών κόκκινων γραμμών. Πρόκειται ουσιαστικά για μία μορφή εκκοσμίκευσης της σύγχρονης πολιτικής σκέψης στην Ελλάδα. Η μετάβαση σ’ αυτό τον τρόπο σκέψης δεν θα είναι εύκολη καθώς η περίοδος που διάγουμε είναι αυτή της πλήρους αβεβαιότητας και ανασφάλειας. Γι’ αυτό η αιώρηση μεταξύ των δύο πόλων, των δύο επιπέδων σκέψης, μίας σκέψης ορθολογικής-αιτιακής και μίας άλλης μυστικιστικής, θα εξακολουθήσει.
Τι είναι το δεύτερο επίπεδο σκέψης; Είναι ένα σύνολο ιδεών που δίκην ανορθολογικών καθρεφτών αναφέρονται σε μία πραγματικότητα όχι για να τη φωτίσουν αλλά για να τη συγκαλύψουν. Πρόκειται δηλαδή για τη «σκέψη» εκείνη που επιτρέπει στους ανθρώπους να λένε κάτι και να κάνουν κάτι άλλο, να εμφανίζονται δηλαδή άλλοι απ’ αυτό που είναι. Αυτό συμβαίνει κατά κόρον στον κόσμο του θεάματος, της πολιτικής εικονοποιίας και της προσομοίωσης, που σήμερα ξεπέρασε τα όριά του, αδυνατώντας να αντιμετωπίσει τη σύγχρονη πολυεπίπεδη κρίση. Εν συνόψει, ο δρόμος προς τη νέα πολιτική σκέψη θα είναι μακρύς και οδυνηρός και αφορά ένα σκεπτόμενο πράττειν, μία διαδικασία όπου οι άνθρωποι θα σκέφτονται και πάλι αυτό που κάνουν και θα γνωρίζουν αυτό που σκέφτονται(και γιατί έχουν πάψει να σκέφτονται), ενώ η πολιτική δεν θα είναι τεχνική επικοινωνίας και χειραγώγησης αλλά ενεργός συμμετοχή στη συλλογική Πράξη.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Ο παλιός και ο νέος φασισμός

  [   Γιώργος X. Παπασωτηρίου   /   Ελλάδα   / 22.04.24 ] Η γερμανική κυβέρνηση απαγορεύει εκδήλωση για την Γάζα. Το ίδιο συμβαίνει και στην...